یکی از بیماری های کلیوی رایج به خصوص در خانم ها سوزش مثانه یا همان احساس درد و التهاب در مثانه می باشد. این بیماری که امروزه در خانم ها بسیار رایج شده است به خاطر دلایل مختلفی ازجمله عفونت رخ می دهد.
از شایع ترین علل درد و سوزش مثانه می توان به سوزش دردناک همراه با دفع ادرار ، نیاز فوری به ادرار مانند اینکه نمی توانید آن را نگه دارید (ادرار اورژانسی ) و ادرار مکرر (تکرر ادرار) اشاره کرد.
علت درد و سوزش مثانه
احشاس سوزش و ناراحتی مثانه می تواند به دلیل مشکلات زیر باشد:
#عفونت دستگاه ادراری (UTI)
این عفونت شایعترین علت احساس سوزش دردناک در مثانه هنگام ادرار کردن می باشد. شما می توانید در مجرای ادرار یا مثانه(مجاری ادراری تحتانی) و یا در کلیه ها (دستگاه فوقانی) به عفونت ادراری مبتلا شوید. علائم دیگر ناشی از عفونت کلیه شامل کمر درد، تب ، لرز و حالت تهوع است – اما نه همیشه.
#سندرم ادراری تناسلی یائسگی (GSM)
یکی دیگر از علت های درد مثانه سندرم ادراری تناسلی یائسگی (GSM) می باشد. این امر به دلیل نازک شدن و خشک شدن بافت های مثانه، مجرای ادرار و واژن ناشی از سطح پایین استروژن می باشد.دکتر ژانین میران، متخصص زنان و زایمان در بیمارستان بریگام و زنان وابسته به هاروارد می گوید: “من تخمین می زنم که GSM تا 70٪ از زنان یائسه را تحت تأثیر قرار می دهد.”
#عفونت واژن
عفونت واژن باعث خارش، درد، ترشح و بو می شود. هنگامی که جریان ادرار به دیواره های تحریک شده واژن برخورد می کند، می تواند باعث درد همراه با ادرار شود، اما به طور معمول باعث ادرار اورژانسی یا تکرر آن نمی شود.
#عفونتهای مقاربتی (STI)
این شرایط – مانند کلامیدیا یا سوزاک – می تواند دستگاه ادراری و همچنین رحم و تخمدان ها را درگیر کند. علاوه بر علائم ادراری، درد لگن، تب و ترشحات واژن را نیز می تواند به همراه داشته باشد.
#سیتیت بینابینی / سندرم درد مثانه
این یک بیماری مزمن است که می تواند باعث سوزش مثانه، ادرار دردناک و تکرر آن شود ولی هیچ عفونت باکتریایی وجود ندارد. علامت اصلی این بیماری، درد مربوط به پر شدن مثانه است که با تخلیه مثانه بهبود می یابد.
دستگاه ادراری تناسلی
سیستم ادراری از کلیه ها شروع می شود که پایین تر از ستون فقرات قرار دارد.هر کلیه سموم و مواد معدنی و مایعات اضافی را از خون خارج می کند. ادرار حاصل از طریق لوله های بلندی به نام حالب (urethra)به مثانه ارسال می شود و در نهایت از طریق لوله دیگری به نام مجرای ادرار دفع می شود.
تشخیص درد و سوزش مثانه
هنگام درد مثانه یا سوزش به پزشک مراقبت های اولیه یا (برای زنان) به متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک شما به احتمال زیاد نمونه ای از ادرار را برای یافتن گلبول های سفید خون (نشان دهنده عفونت)، گلبول های قرمز خون (عفونت یا سایر شرایط) و باکتری ها بررسی می کند. اگر این آزمایش مقدماتی هر یک از این علائم را نشان دهد، اغلب یک کشت ادرار به آزمایشگاه ارسال می شود تا مشخص شود که این یک عفونت باکتریایی است و کدام نوع باکتری باعث ایجاد آن شده است.
اگر علائمی دارید اما عفونتی ندارید، پزشک سایر علل احتمالی مانند GSM یا سیستیت بینابینی / سندرم درد مثانه را در نظر می گیرد. ممکن است لازم باشد به یک نوع متخصص دیگر مانند متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
اگر مقادیر کمی خون در ادرار دیده شود(که فقط در زیر میکروسکوپ دیده می شود) ممکن است برای رد کردن سرطان یا سنگ کلیه به سی تی اسکن، سونوگرافی یا روشی برای بررسی داخل مثانه (سیستوسکوپی) نیاز داشته باشید.
درمان سوزش مثانه
برای درمان درد و الهاب مثانه معمولاً یک دوره آنتی بیوتیک تجویز می شود. اگر بعد از یائسگی دچار عفونت تکرر ادرار (بیش از دو ماه در شش ماه) شده اید ، استفاده از استروژن واژن (کرم ، قرص یا حلقه واژن به نام Estring) می تواند به جلوگیری از عفونت در آینده کمک کند.
اما دکتر عباس انتظاری هشدار می دهد که آنتی بیوتیک را به طور مکرر مصرف نکنید، خصوصاً اگر مشخص نباشد که آیا عفونت های مکرر دارید یا خیر، زیرا این امر می تواند منجر به مقاومت آنتی بیوتیکی شود.
آنتی بیوتیک ها به سیستیت بینابینی کمکی نمی کنند، زیرا این شرایط در غیاب عفونت رخ می دهد.
متخصص طب پیشگیری