جوش‌های واژینال همانگونه که از اسم آنها مشخص است، جوش‌هایی هستند که روی سطح یا در اطراف ناحیه خارجی آلت تناسلی ایجاد می‌شوند. جوش‌های واژینال زمانی ایجاد می‌شوند که آلودگی، عرق یا باکتری درون یک روزنه پوستی جمع شوند و باعث ایجاد عفونت شوند. ظاهر آنها شبیه به جوش‌هایی است که در نقاط دیگر بدن دیده می‌شوند. اما هر برآمدگی یا توده‌ای که در ناحیه تناسلی دیده می‌شود، جوش واژینال نیست. بیماری‌های عفونی یا غیرعفونی دیگری هم هستند که ممکن است با جوش واژینال اشتباه گرفته شوند.
علائم جوش واژینال
جوش‌های واژینال مانند بقیه جوش‌هایی هستند که در نقاط دیگر بدن دیده می‌شوند. این جوشها اغلب به شکل برآمدگی‌های کوچک و قرمز با نوک سفید هستند. گاهی اوقات نوک آنها تیره است یا سطح آنها به طور کامل قرمز است. برخی جوش‌های واژینال ممکن است چرکی، همراه با ورم یا دردناک باشند.
عوامل دیگری هستند که باعث ایجاد نقاط برآمده روی ناحیه خارجی اندام تناسلی می‌شوند که با جوش واژینال اشتباه گرفته می‌شوند. به عنوان مثال، مولوسکوم یا زگیل آبکی (Molluscum Contagiosum) باعث ایجاد برآمدگی‌هایی با فرورفتگی‌هایی روی سطح آن می‌شود که به راحتی با جوش اشتباه گرفته می‌شوند اما مسری نیستند. ویروس HPV می‌تواند باعث ایجاد زگیل تناسلی در زنان شود و تبخال تناسلی هم باعث ایجاد زخم می‌شود. تمامی این موارد ممکن است در معاینه معمولی با جوش واژینال اشتباه گرفته شوند. به ویژه اگر برجستگی روی سطح یا اطراف ناحیه تناسلی خارجی نباشد، این اشتباه بیشتر رخ می‌دهد.
علت جوش واژن
جوشها زمانی ایجاد می‌شوند که منفذهای پوست بسته شوند. این امر می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی باشد. یکی دیگر از علتهای جوش واژینال، عوامل خارجی است.
عدم رعایت بهداشت
رعایت نکردن بهداشت (حتی تعویض نکردن لباس پس از ورزش) می‌تواند خطر جوش واژینال را افزایش دهد. همچنین التهاب ناشی از لوبریکانت یا دیگر مایعات بدن هم به ایجاد جوش کمک می‌کنند.
تراشیدن موهای زائد
یک عامل شایع دیگر، تراشیدن موی زاید است. تراشیدن موهای زاید می‌تواند منجر به موهای زیرپوستی و فولیکولیت یا عفونت فولیکول مو شود. علائم آن اغلب شبیه به جوش‌های دیگر و درمان آنها هم مشابه با جوش‌های دیگر است.
لباسهای تنگ
فولیکولیت یا عفونت فولیکول مو همچنین می‌تواند به دلیل پوشیدن لباسهای تنگ یا عرق سوزی ایجاد شود.
بیماری‌های مقاربتی
بیماری‌های مقاربتی مختلف به ویژه زگیل آبگی می توانند باعث ایجاد نقاط برآمده اطراف ناحیه تناسلی شوند که در ابتدا به شکل جوش به نظر می‌رسند.
در صورتی‌که هرگونه برآمدگی جدید مشاهده کردید بهتر است با پزشک مشورت کنید تا مشخص شود جوش است یا عفونتی دیگر.
پیشگیری از جوش واژینال
برای پیشگیری از تکرار ایجاد و بروز جوش واژینال، موارد زیر را رعایت کنید:
- پوشیدن لباس زیر تمیز و نخی
- نپوشیدن لباسهای تنگ که به ناحیه تناسلی فشار می‌آورند
- رعایت بهداشت کامل از جمله دوش گرفتن پس از ورزش و تعویض لباسهای خیس از عرق
- تعویض مرتب تامپون یا نوار بهداشتی در هنگام عادت ماهانه
- عدم استفاده از تیغ برای از بین بردن موهای زاید (در صورتی که استفاده از تیغ باعث ایجاد جوش شده باشد)
تشخیص جوش واژن
برای تشخیص جوش واژینال، پزشک باید جوشها را معاینه کند. شاید بتواند بر اساس ظاهر آنها، ماهیت آنها را تشخیص دهد. شما باید به پزشک خود موارد زیر را بگویید:
- چه زمانی جوشها را مشاهده کردید؟
- آیا جوشها ترشح دارند؟
- آیا ظاهر جوشها در طول زمان تغییر کرده است؟
- آیا جوشها با درد و خارش همراه هستند؟
اگر نقاط برآمده نزدیک واژن به شکل جوش نباشند، پزشک احتمالاً در مورد رابطه جنسی اخیر از شما سؤال می‌کند.
تشخیص جوش چرکی واژن
اگر نمی‌دانید که نقاط برآمده یا ضایعات روی ناحیه تناسلی (یا حتی دیگر قسمتهای بدن) چه چیزی هستند، به پزشک مراجعه کنید. اگر جوش تناسلی نباشند باید برای عفونت معاینه شوید. اگر از لحاظ جنسی فعال هستید باید احتیاط کرده و موارد ایمنی را رعایت کنید. اگر برجستگی‌ها با درد، چرک یا ترشح همراه هستند، بهترین کار این است که سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در این صورت، اگر برجستگی‌ها جوش نباشند، می‌توان درمان مناسب را برای آنها در پیش گرفت.
درمان جوش واژینال
اگر پزشک شما تأیید کرده است که جوش تناسلی دارید، برای درمان چند گزینه در اختیار دارید. از همه مهم‌تر باید روی بهداشت و تمیز نگه داشتن پوست تمرکز کنید. اگر جوشها با خارش یا درد همراه باشند، می‌توانید یک دستمال تمیز را با آب گرم خیس کنید و روی جوشها قرار دهید. سپس پوست را خشک کنید. اگر مطمئن نیستید که جوشها مسری نیستند، هر بار از یک حوله تمیز مجزا استفاده کنید.
ممکن است پزشک درمان موضعی هم تجویز کند. این دارو می‌تواند آنتی بیوتیک، آنتی هیستامین یا داروی ضدجوش باشد. اما برای درمان جوش‌های واژینال، نباید از داروهای ضد آکنه بدون نسخه استفاده کنید مگر اینکه پزشک آن را تأیید کند.
اگر از موادی مانند بنزوئیل پروکساید استفاده می‌کنید، باید از مقادیر کم و تنها به صورت موضعی روی پوست سطح خارجی ناحیه تناسلی استفاده کنید. پمادهای ضد آکنه را نباید روی سطوح داخلی یا خارجی ناحیه تناسلی یا هر نقطه حساس بدن استفاده کنید مگر اینکه تحت تجویز و نظارت مستقیم دکتر باشد.
خودداری از فشار دادن جوش واژن
مهم‌ترین نکته‌ای که باید در مورد جوش‌های واژینال بدانید این است که نباید آنها را فشار دهید. حتی اگر جوشها ساده باشند، در اطراف ناحیه تناسلی تعریق و ترشحات دیگر زیادی وجود دارند. این یعنی اگر جوش‌های واژینال را فشار دهید، ممکن است عفونت کنند که در این صورت دردناک می‌شوند و ممکن است نیاز به درمان دارویی داشته باشید.
همچنین ممکن است این ضایعات جوش نباشند و اگر آنها را فشار دهید، احتمال دارد به دیگر قسمتهای ناحیه تناسلی و بدن سرایت کنند. همچنین دیگر ضایعات پوستی ناحیه تناسلی مانند جوش واژینال می‌توانند در نتیجه خارش، به عفونت ثانویه منجر شوند. بنابراین تا حد امکان از خاراندن یا فشار دادن جوشها خودداری کنید.
دکتر عباس انتظاری، متخصص طب پیشگیری
