ویروس اچ پی وی یا ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) از خانواده پاپیلوما ویروس می باشد. پاپیلوما ویروس دارای کوچک ترینDNA ویروسی می باشد که می تواند ایجاد تومور نماید. این ویروس ها دارای انواع مختلفی بوده که محدوده عظیمی از حیوانات و انسان ها را آلوده می کنند. تاکنون بیش از صد نوع از HPV در انسان شناسایی شده اند که حدود یک سوم آنها سلولهای اپیتلیال ناحیه تناسلی را آلوده می کنند.
ویروس hpv اچ پی وی که در دستگاه تناسلی ایجاد عارضه می کند به دو گروه تقسیم می شوند:
- گروه اول HPV کم خطر (Low-risk) شامل انواع hpv 11 و hpv 6 که باعث ایجاد زگیل تناسلی می شوند.
- گروه دوم HPV های پرخطر (High-risk) مانند انواع hpv 18 و hpv 16 که باعث ایجاد زگیل تناسلی شده و در صورت عدم درمان، مسبب ایجاد سرطان در ناحیه دهانه رحم می شوند.
ویروس hpv بافت اپی تلیال پوست و مخاطی ناحیه تناسلی، دست ها و یا پاها را آلوده می کنند و عامل بیماری های گوناگونی از قبیل زگیل های پوستی، زگیل کف پا، زگیل دهانی، زگیل دست، زگیل های حنجره و سرطان های ناحیه تناسلی می باشد که معمولاً به سمت بدخیم شدن پیشرفت می کند.
انواع اچ پی وی 18 ،اچ پی وی 16 و اچ پی وی 31 به طور مداوم با دیسپلازی و تغییرات پیش بدخیمی به صورت متوسط تا شدید دهانه رحم درارتباط می باشند و به میزان کم تر با سرطان های تهاجمی آلت تناسلی مرد ، سرطان اندام تناسلی زنان و همچنین سرطان های مقعد مرتبط هستند.
DNA ویروس در نمونه های سرطان های دهانه رحم تا 100 درصد یافت شده است؛ در حالیکه در زنانی که دارای بافت دهانه رحم سالم می باشند، در کمتر از 10 درصد موارد یافت شده است.
در اینجا قصد داریم نقش ویروس HPV را در سرطان های انسانی بررسی کنیم. سرطان عارضه ای است که در اثر تکثیر بی رویه سلول ها ناشی می شود. برای ایجاد سرطان، یک سیگنال اولیه لازم است که طی آن سلول، متحمل تغییرات ژنتیکی می شود. در سلول های سرطانی موتاژن های متنوع، ویروس های انکوژن و خطاهای همانندسازی، تنظیم چرخه سلولی را بر هم زده اند.
شواهد بسیاری نشان میدهد که آلودگی با گروه های پر خطر ویروس اچ پی وی ( پاپیلومای انسانی ) نظیرانواع اچ پی وی 16 و اچ پی وی 18 باعث سرطان دهانه رحم می شود؛ متاسفانه سرطان دهانه رحم دومین بدخیمی شایع در جهان و سومینن علت مرگ ناشی از سرطان در بین زنان می باشد.
⛔ ویروس ها عامل بسیاری از سرطان ها می باشند، به طوری که با 20-15 درصد سرطان های انسان در ارتباط بوده و 80 درصد سرطان ها مربوط به سرطان دهانه رحم و سرطان کبد می باشد.
⛔ ویروس اچ پی وی سروتیپ های گوناگونی دارد هر نوع از آن ها با ضایعه خاصی در ارتباط می باشد.
⛔ ویروس hpv اچ پی وی از طریق تماس با زخم های کوچک پوست وارد بدن می شوند و باعث القای تکثیر بیش از حد سلولی در پوست و مخاط و ایجاد پاپیلوما یا زگیل در نواحی مختلف می کنند.
⛔ پاپیلوما یا زگیل اغلب خوش خیم می باشد اما ممکن است با وجود فاکتورهای محیطی و ژنتیکی، برخی از آن ها در انسان به شکل بدخیم تغییر ماهیت پیدا کنند. تا امروز، بیش از صد نوع مختلف ویروس اچ پی وی شناسایی شده است که ⅓ آن ها، سلول های ناحیه دستگاه تناسلی را آلوده می کنند.
ویروس اچ پی وی 6 و 11
انواع ویروس اچ پی وی کم خطر مانند HPV-6 و HPV-11 عامل زگیل های خوش خیم می باشند و به سمت سرطانی شدن پیشرفت نمی کنند و معمولاً بهبود می یابند.
ویروس اچ پی وی ۱۶ و تیپ های خطرناک hpv
انواع پرخطر ویروس اچ پی وی شامل اچ پی وی ۱۶، 18، 31، 33، 45 HPV که در ابتدا ضایعاتی شبیه خال روی آلت یا گوشت اضافه روی آلت و حتی کاملا شبیه زگیل معمولی روی آلت ایجاد می نمایند و در صورت عدم درمان به تدریج تغییر ماهیت داده و باعث ایجاد بدخیمی در این نواحی می شوند که بین انواع پر خطر ویروس اچ پی وی ۱۶ شیوع بیش تری داشته است.
قابل ذکر است که آلودگی با انواع پرخطرHPV فقط محدود به دستگاه تناسلی نمی باشد و به عنوان مثال حدود 20 درصد سرطان های دهان و حنجره حاوی سروتیپ های پر خطر ویروس اچ پی وی می باشند.
زگیل تناسلی تیپ 16 – درمان اچ پی وی 16 چیست؟
دفع ویروس اچ پی وی به لحاظ علمی به هیچ عنوان صحت ندارد. در مقابل می بایست سیستم ایمنی افراد را تقویت کرد و نکاتی را مدنظر قرار داد که در پادکست صوتی زیر به طور کامل توسط دکتر انتظاری توضیح داده شده است:
پس با زگیل های تناسلی که بر روی پوست ظاهر شده اند، چه باید کرد؟
hpv چه علائم و نشانه هایی دارد؟
علائم اچ پی وی در زنان و مردان مشابه یکدیگر است با این تفاوت که محل ظاهر شدن زگیل ها و نوع سرطان متفاوت است.
# علائم hpv در زنان
سوال یکی از بیماران: آیا اگر اقایی با یک خانوم که بیماری hpv نوع 16 داشته رابطه جنسی داشته باشه و چند ماه بعد با خانوم دیگری تماس جنسی (بدون داشتن سکس و دخول صرفا تماس آلت جنسی) داشته باشه در صورتی که هیچ گونه علایمی نداشته باشه و حتی پزشک هم اونو مورد معاینه قرار داده باشه و هیچ موردی نداشته باشه، ممکنه خانوم دوم الوده شده باشه؟ تحت شرایطی که هر دو نفر بدون زخم یا عفونت باشن و نشانه هایی از زیگیل نباشه و از زمان تماس شون دو ماه گذشته باشه. چطور میشه مطمن شد که خانوم در الوده نشده باشه؟ و ایا این اقا باتوجه به اینکه 6 ماه از رابطه اش با خانوم بیمار گذشته و علایم نداشته الوده شده باشه؟
احتمال آلودگی در خانم دوم وجود دارد؛ منتها اگر علامتی ندارد، شانس آلودگی ایشان کمتر است. برای مطمئن شدن، خانم دوم می بایست تست پاپ اسمیر و hpv pcr بدهند.
ویروس اچ پی وی در زنان می تواند بر روی ناحیه ی تناسلی، دهان، مقعد و کشاله ی ران خود را به شکل زگیل های تناسلی نشان دهد. در ادامه چند عکس مختلف از زگیل تناسلی زنان برای شما قرار داده شده است:
# علائم اچ پی وی در مردان
ویروس hpv در مردان می تواند بر روی آلت تناسلی، دروم مجرای ادراری، کشاله ران، دهان و مقعد باعث ایجاد زگیل های تناسلی شود که در صورت عدم درمان، منتشر شده و علاوه بر فرد، شریک جنسی او را نیز مبتلا می کنند. در زیر عکس زگیل تناسلی مردان در اطراف الت و همین طور مقعد نشان داده شده است؛ همانطور که می بینید در چنین حالتی، استفاده از کاندوم نیز نمی تواند مانع انتقال زگیل تناسلی شود.
ما 47 عکس مختلف از انواع زگیل تناسلی را برای شما گردآوری کرده ایم تا شکل زگیل را از نزدیک ببینید. برای مشاهده عکس های زگیل بر روی عکس زگیل تناسلی مردان کلیک کنید.
سرطان های ناشی از اچ پی وی 16 و 18
بدخیمی های ناشی از آلودگی به ویروس hpv اچ پی وی پر خطر، در انسان، شامل چندین سرطان اپیتلیال مخاطی است و سرطان دهانه رحم مهمترین سرطان از نظر سلامت عمومی میباشد. ویروس اچ پی وی HPV می تواند در سرطانهای ناحیه تنا سلی مثل سرطان اندام تناسلی خارجی در زنان، سرطان آلت تناسلی مردان، سرطان مقعد و همچنین انواع سرطان های دهان وحنجره نقش داشته باشد.
در جمعیت هایی که در معرض خطر بالا قرار دارند نظیر روسپی ها یا تن فروشان یا افرادی که رفتارهای پر خطر جنسی دارند ممکن است عفونت ویروس اچ پی وی HPV به طور هماهنگ در مکان های مختلف مخاطی وجود داشته باشد.
وضعیت ایمنی فرد آلوده به ویروس hpv یک پارامتر بسیار مهم است، به طوری که افرادی که در ایمنی سلولی دچار اختلال هستند، در معرض خطربیش تری برای ابتلا به عفونت مزمن ویروس اچ پی وی و سرطان قراردارند. در عمل افرادی که از سیگار یا مشروبات الکلی استفاده می کنند یا در معرض استرس شدید هستند، با توجه به سرکوب شدید سیستم ایمنی بدن، در معرض عفونت پایدار با ویروس اچ پی وی و سرطان هستند.
1- سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم متداول ترین عامل مرگ به علت سرطان در بین زنان در دنیا می باشد. شیوع و مرگ و میرسرطان دهانه رحم بعد از سرطان پستان، دومین جایگاه را در کشورهای در حال توسعه به خود اختصاص داده است. تقریبا در تمامی موارد سرطان دهانه رحم ژنوم ویروس اچ پی وی شناسایی شده است. بنابراین کنترل و پیشگیری از این عفونت نقش بسیار مهمی در پیشگیری از سرطان دهانه رحم خواهد داشت.
عفونت مداوم با انواع پرخطر ویروس اچ پی وی HPV بزرگترین فاکتور خطر برای ایجاد و توسعه بدخیمی های دستگاه تناسلی می باشد
گزارشات نشان می دهند که حدود 70 درصد بیوپسی های سرطان دهانه رحم، از تیپ 16 و 18 ویروس اچ پی وی جداسازی شده اند، نوع 16 (50 درصد )، نوع 18 (14 درصد)، نوع 31 (5 درصد) و دیگر انواع بیش از 23 درصد موارد را به خود اختصاص می دهند
2- سرطان مقعد
در ایالات متحده، سرطان مقعد حدود 2/2 درصد از بدخیمی های دستگاه گوارش را به خود اختصاص می دهد، به طوری که سالانه 6230 مورد جدید تشخیص داده می شوند چندین مطالعه اپیدمیولوژیک و کلینیکی، رابطه بین ویروس hpv اچ پی وی و سرطان مقعد را مشخص کرده اند. اگرچه سرطان مقعد نادراست، اما هرساله شیوع آن حدود 2 درصد در بین زنان و مردان افزایش پیدا می کند. با این حال نسبت این سرطان در زنان، بالاتر از مردان می باشد. مطالعات گسترده ای مشخص کرده اند که 85 درصد بیماران مبتلا به سرطان مقعد از نظر اچ پی وی تیپ 16 مثبت گزارش شده اند و به مقدارکم تر (7 درصد ) HPV-18 جداسازی شده است و دیگر انواع جدا شده شامل انواع 31، 33 و 4555 می باشند.
3- سرطان سر و گردن
سرطان سلول سنگفرشی سر و گردن در حفره دهانی، بینی و حنجره حلق رخ می دهد. در حالی که مصرف سیگار والکل جزء فاکتورهای خطر ساز این سرطان به شمارمی آیند، دانشمندان در جدیدترین مطالعات، با جداسازی پروتئین های HPV از سرطان های سلول سنگ فرشی دهانی به نقش سبب ساز این ویروس درسرطان های این ناحیه پی برده اند. ویروس HPV عامل 35-23 درصد از کل سرطان های سر و گردن به خصوص سرطان های دهان و حلق می باشد . ویروس HPV عامل اغلب موارد بوده و این تایپ در 87-68 درصد از کل سرطان های سر و گردن در دنیا جداسازی شده است.
4- سرطان مری
افراد مبتلا به سرطان مری برای تشخیص ویروس hpv مورد آزمایش قرار گرفتند و از این میان تقریباً 17 درصد موارد، حاوی سکانس های ژنوم ویروس بودند. اکثر موارد جدا شده شامل انواع HPV-6, 11, 16, 18, 30 بودند و در این میان شیوع hpv 16 و 18، 27 درصد گزارش شده است.
5- سرطان پستان
سرطان پستان در خانم ها جزء سرطان های پیشرونده بوده و سومین علت شایع مرگ ناشی ازسرطان در سراسر جهان می باشد. بسیاری از مطالعات رابطه ای احتمالی بین وجود عفونت ویروسی و پاتوژنزسرطان پستان را نشان داده اند که از جمله ی این ویروس ها، می توان به ویروس HPV اشاره کرد.
تعداد قابل توجهی از مطالعات اخیر گزارش کرده اندکه حدود 29 درصد از سرطان های پستان در انسان مربوط به انواع پرخطر ویروس HPV نوع 16، 18 و 33 بوده است.
واکسن اچ پی وی
در صورتی که سن زیر ۲۶ سال دارید و هنوز تماس جنسی نداشته اید هر چه سریعتر نسبت به تزریق واکسن اقدام نمائید. تزریق واکسن یکی از موثرترین گام ها در پیشگیری از عفونت به ویروس می باشد. برای آشنایی بیشتر با واکسن hpv روی لینک زیر کلیک کنید:
دکتر عباس انتظاری متخصص طب پیشگیری