پیگیری چرخه قاعدگی، برای افرادی که قصد بارداری (یا جلوگیری از بارداری) دارند، مهم است. این کار، در تشخیص روزهایی از چرخه، که احتمال بارداری در آن ها بالاتر است، می تواند کمک می کننده باشد.
آیا امکان بارداری، با داشتن رابطه جنسی در دوران قاعدگی وجود دارد؟
یکی از باورهای رایج درمورد باروری، این است که یک زن نمی تواند در هنگام قاعدگی باردار شود. در حالی که احتمال بارداری در روزهای پریودی، کمتر است؛ اما صفر نیست.
در اینجا، آنچه باید در مورد باروری و داشتن رابطه جنسی در دوره قاعدگی بدانید، آورده شده است.
حاملگی چگونه رخ می دهد؟
توانایی بارداری معجزه آسا و مستلزم برخورد اسپرم نر با تخمک ماده است. تخمک، با آزاد شدن از تخمدان، فقط بین 12 تا 24 ساعت و اسپرم حدود سه روز می تواند زنده بماند.
چرخه معمول قاعدگی بانوان، 28 روزه بوده و روز اول آن، هنگام شروع قاعدگی ست. یک خانم معمولاً در حدود روز 14 تخمک گذاری می کند (اما ممکن است در حدود روزهای 12، 13 یا 14 باشد).
تخمک گذاری، هنگامی رخ می دهد که تخمدان، تخمک را برای لقاح آزاد می کند. اگر اسپرم در رحم موجود باشد، احتمال بارداری وجود دارد.
زمان تخمک گذاری، بر اساس چرخه قاعدگی هر خانم، متفاوت است. بعضی از خانم ها، چرخه طولانی تری، با حدود 35 روز فاصله بین هر دو پریود، دارند. سپس تخمک گذاری در حدود روز 21 اتفاق می افتد. تخمک گذاری در خانم هایی که چرخه کوتاه تر و 21 روزه دارند، حدود روز 7 رخ میدهد.
آیا احتمال بارداری در پریودی وجود دارد؟
به سادگی می توان خونریزی واژن را با قاعدگی اشتباه گرفت. ممکن است هنگام تخمک گذاری، که بیشترین احتمال بارداری را دارد، خونریزی داشته باشید. این اتفاق ممکن است به راحتی با قاعدگی اشتباه گرفته شود. داشتن رابطه جنسی محافظت نشده در این زمان، به طور چشمگیری احتمال بارداری را افزایش می دهد.
به طور میانگین برای یک خانم، چرخه تخمک گذاری بین 28 تا 30 روز است. یعنی، اگر در دوران قاعدگی رابطه جنسی داشته باشد، احتمال تخمک گذاری، تا چند روز پس از آن، وجود ندارد.
اما فاصله یکسانی، میان زمان قاعدگی و تخمک گذاری، در خانم هایی که چرخه کوتاه تری دارند، وجود نخواهند داشت.
از دیگر موارد قابل توجه این است که اسپرم مرد، می تواند تا 72 ساعت پس از انزال، در بدن زن زنده بماند. در اواخر دوره قاعدگی، احتمال بارداری افزایش می یابد.
اگر درباره الگوی تخمک گذاری خود کنجکاو هستید، می توانید تعداد روزهای موجود بین دو قاعدگی (از زمان شروع یک قاعدگی، تا شروع قاعدگی بعدی) را بشمارید.
طی چندین ماه، می توانید الگویی را، که تقریباً چرخه تخمک گذاریتان را مشخص میکند، تعیین نمایید.
احتمال باردار شدن یک خانم در دوره قاعدگی چقدر است؟
احتمال باردار شدن یک خانم، می تواند در طول چرخه تخمک گذاری، افزایش یا کاهش یابد. با اینکه متوسط چرخه ماهیانه زنان ممکن است 29 روز باشد، در برخی افرد، این چرخه ممکن است از 20 تا 40 روز یا بیشتر، متغیر باشد.
احتمال بارداری یک خانم، یک تا دو روز پس از شروع خونریزی، تقریباً صفر است. اما احتمال بارداری، در ادامه، با وجود خون ریزی افزایش می یابد.
تقریباً در روز سیزدهم پس از شروع قاعدگی، احتمال بارداری 9 درصد تخمین زده شده است.
با وجود کم بودن این احتمالات، نمی توان از عدم وقوع بارداری در این دوره، 100% مطمئن بود.
اقدامات احتیاطی برای کنترل بارداری در دوران قاعدگی
اگر قصد بارداری دارید، داشتن رابطه جنسی در دوران قاعدگی، به شما کمکی نمی کند؛ مگر اینکه چرخه قاعدگیتان کمتر از 28 روز باشد. اما همیشه احتمال بارداری وجود دارد.
اگر قصد بارداری ندارید، داشتن همیشگی رابطه جنسی محافظت شده، بسیار مهم است. این امر شامل استفاده از یک نوع پیشگیری، مانند پوشیدن کاندوم یا مصرف قرص های ضد بارداری است.
قرص های جلوگیری از بارداری، مانعی در برابر ابتلا به بیماری های مقاربتی مانند تبخال، سوزاک یا کلامیدیا نیست. برای محافظت در برابر عفونت های ناخواسته، از شریک جنسی خود بخواهید کاندوم بپوشد.
چرخه های تخمک گذاری بانوان، ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین از نظر آماری امکان بارداری در دوران قاعدگی وجود دارد. با اینکه احتمال بارداری در روزهای ابتدایی قاعدگی کمتر است، اما احتمال بروز آن، در روزهای بعد بیشتر می گردد.
پزشک همچنین می تواند آزمایشات و درمان هایی برای کمک به افزایش احتمال بارداری، انجام دهد.
داشتن رابطه جنسی، درست قبل از شروع قاعدگی باعث حاملگی میشود؟
احتمال بارداری دقیقاً قبل از شروع قاعدگی، بسیار کم است. می توان گفت که برای خانم هایی با چرخه معمولی و منظم 28 تا 30 روزه یا بیشتر، تخمک گذاری تقریبا بین روز 11 تا 21 کاملاً رخ می دهد. تخمک فقط 12 تا 24 ساعت برای بارداری در دسترس است.
یعنی روزهای قبل از قاعدگی، برای داشتن رابطه جنسی بدون انتظار بارداری، بی خطر است. تعداد “روزهای بی خطر” درست قبل از قاعدگی، در چرخه های طولانی تر افزایش، و در چرخه های کوتاهتر کمتر می گردد.
احتمال بارداری در 36 تا 48 ساعت پس از تخمک گذاری، وجود ندارد. هرچه زمان بیشتری از تخمک گذاری بگذرد، احتمال باردار شدن کمتر می گردد.
اگر قصد بارداری دارید، قبل از شروع قاعدگی زمان مناسبی برای برقراری رابطه جنسی نیست. اما همچنان می تواند زمان مناسبی برای لذت بردن از برقراری رابطه با شریک جنسیتان باشد.
دکتر عباس انتظاری متخصص طب پیشگیری در زعفرانیه