تفاوت دانه‌های فوردایس با زگیل تناسلی چیست؟
دانه‌های فوردایس و زگیل تناسلی دو وضعیت پوستی کاملاً متفاوت هستند که ممکن است به دلیل شباهت‌های ظاهری، با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. شناخت دقیق این تفاوت‌ها می‌تواند از نگرانی‌های بی‌مورد جلوگیری کند و به بیماران کمک کند تا در صورت نیاز، اقدامات درمانی مناسب را انجام دهند.
دانه‌های فوردایس چیست؟
دانه‌های فوردایس، که به عنوان “غدد سباسه نابجا” نیز شناخته می‌شوند، برآمدگی‌های کوچک و بدون درد هستند که به دلیل تجمع غدد چربی در نواحی غیرمعمول پوست ایجاد می‌شوند. این دانه‌ها خوش‌خیم و غیرسرطانی هستند و معمولاً نیازی به درمان ندارند.
ویژگی‌های اصلی دانه‌های فوردایس:
ظاهر: برجستگی‌های صاف، زرد یا سفید رنگ که اغلب بین 1 تا 3 میلی‌متر اندازه دارند.
محل بروز: شفت آلت تناسلی، پوست بیضه، لب‌ها و مخاط دهان.
علت: عدم ارتباط غدد چربی با فولیکول‌های مو به دلیل ناهنجاری‌های ژنتیکی یا هورمونی.
بدون علائم: بدون درد، خارش یا هرگونه عفونت.
دلایل ایجاد دانه‌های فوردایس
تغییرات جنینی: برخی محققان بر این باورند که این دانه‌ها به دلیل ناهنجاری در مهاجرت غدد چربی طی دوران جنینی ایجاد می‌شوند.
تغییرات هورمونی: افزایش سطح هورمون‌های جنسی در دوران بلوغ ممکن است باعث نمایان شدن این دانه‌ها شود.
هیپرتروفی غدد سباسه: رشد بیش از حد غدد چربی نیز ممکن است در بروز این عارضه نقش داشته باشد.
زگیل تناسلی چیست؟
زگیل تناسلی یکی از شایع‌ترین عفونت‌های منتقله از راه جنسی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این زگیل‌ها ممکن است ظاهری مشابه دانه‌های فوردایس داشته باشند اما ماهیت کاملاً متفاوتی دارند.
ویژگی‌های اصلی زگیل تناسلی:
ظاهر: برجستگی‌های گوشتی یا خاکستری رنگ با سطح زبر و ناهموار که گاهی شبیه گل کلم هستند.
محل بروز: آلت تناسلی مردانه، واژن، دهانه رحم، مقعد و گاهی دهان.
علائم: ممکن است همراه با خارش، سوزش یا خونریزی باشد.
قابل سرایت: از طریق تماس مستقیم پوستی یا رابطه جنسی منتقل می‌شود.
دلایل ایجاد زگیل تناسلی
عفونت با HPV: این ویروس انواع مختلفی دارد و برخی از آنها باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند.
ضعف سیستم ایمنی: افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است بیشتر در معرض ابتلا باشند.
رابطه جنسی محافظت‌نشده: عامل اصلی انتقال ویروس.
تفاوت‌های اصلی بین دانه‌های فوردایس و زگیل تناسلی
| ویژگی | دانه‌های فوردایس | زگیل تناسلی |
|---|---|---|
| علت ایجاد | تجمع غدد چربی | عفونت ویروسی (HPV) |
| ظاهر | برآمدگی‌های صاف و کوچک، زرد یا سفید | برجستگی‌های زبر و شبیه گل کلم |
| محل بروز | شفت آلت، لب‌ها، دهان | ناحیه تناسلی، مقعد، دهان |
| سرایت | غیرمسری | مسری از طریق تماس جنسی |
| نیاز به درمان | معمولاً نیازی به درمان ندارد | نیازمند مداخله پزشکی |
روش‌های تشخیص
تشخیص دانه‌های فوردایس:
معاینه بالینی: پزشک معمولاً با مشاهده ظاهر دانه‌ها می‌تواند آنها را تشخیص دهد.
بیوپسی (در موارد خاص): اگر ظاهر دانه‌ها غیرمعمول باشد، نمونه‌برداری انجام می‌شود.
تشخیص زگیل تناسلی:
معاینه فیزیکی: زگیل‌ها معمولاً با مشاهده ظاهری قابل تشخیص هستند.
تست HPV: نمونه‌برداری برای تشخیص نوع ویروس انجام می‌شود.
کولپوسکوپی: در صورت وجود زگیل‌های داخلی در زنان، این روش به تشخیص کمک می‌کند.
در موارد نادر، دانه‌های فوردایس می‌تواند در ناحیه بالایی آلت تناسلی مردان به وجود بیاید.
در این‌جا “قوانین” کلی‌ای را نام می‌بریم، که می‌توانند در تشخیص درست دانه‌های فوردایس، به شما کمک کنند:
- متداول‌ترین ناحیه بروز این دانه‌ها بیشتر در قسمت پایینی آلت نتاسلی مردان است. (گاهی به ندرت در قسمت بالایی آلت تناسلی یا در بیضه‌ها مشاهده می‌شود.)
- آنها برآمدگی‌های کوچکی هستند (که معمولاً به رنگ پوست)اند. اما اگر پوست آن را بکشیم به صورت دانه‌های سفید رنگی دیده می‌شوند.
- حدود 30 درصد از پسرها، آن را دارند. شما ممکن است در آینده با آن مواجه شوید، و یا همین الآن تجربه‌ی آن را داشته باشید. (من این دانه‌ها از وقتی خیلی جوان بودم داشتم، اما در سال‌های اخیر توجه کمتری به آن می‌کنم.)
- شما برای از بین بردن دانه‌های فوردایس، کار خاصی نمی‌توانید انجام دهید. فکر کنم در مواردی، برداشتن آن به روش لیزر وجود دارد، که روش بسیار بدی است، و برای یک پسر معمولی استفاده از این روش به هیچ وجه هوشمندانه نیست.
- معمولاً فقط پسری که این دانه‌ها را دارد، متوجه آن می‌شود. بیشتر دخترها و افرادی که از نزدیک به آن ناحیه بدن او نگاه می‌کنند، اصلاً متوجه وجود آن نمی‌شوند.
- همچنین ممکن است بعضی از زنان در نزدیکی آلت تناسلی خود، دانه‌های فوردایس را داشته باشند.
- لکه‌های فوردایس همچنین می‌تواند در اطراف دهان یا گودی زیر چشم مشاهده شود.
داشتن تمام این موارد به این معنی نیست که شما مشکل خاصی دارید. بلکه به معنی است که تجمع بیش از حد معمول چربی، باعث ایجاد برآمدگی روی پوست شما شده است.
زگیل‌های تناسلی برآمدگی‌هایی به رنگ پوست یا مایل به سفید هستند که در نواحی‌ای مثل آلت تناسلی زنانه، واژن، دهانه رحم، آلت تناسلی مردانه، بیضه یا مقعد ظاهر می‌شوند.
آنها به نوعی شبیه به گل کلم کوچک هستند، و می‌توانند در اندازه‌ها و تعداد متفاوت دیده شوند.
تجمع غده‌های چربی به عنوان گرانول فوردایس، غده یا دانه‌های فوردایس شناخته می‌شوند. این دانه‌ها هیچ درد و خارشی ایجاد نمی‌کنند و عفونی نیستند. آنها معمولاً در نواحی بیرونی لب‌ها یا روی گونه‌ها ظاهر می‌شوند. بر اساس آمارها، بیشتر در مناطقی از صورت یا بدن که مو ندارد، این دانه‌ها ظاهر می‌شوند.
درمان و مدیریت
اکثر افراد به دلیل داشتن علائم، و شکل ظاهری زگیل‌ها، تصمیم می‌گیرند آنها را درمان کنند.
اما اگر علائمی ندارید و نگران ظاهر زگیل نیستید، می‌توانید ببینید آیا با گذشت زمان از بین می‌رود یا خیر.
اگر تصمیم دارید زگیل‌های تناسلی خود را درمان کنید، بهتر است با پزشک خود در مورد بهترین روش درمانی آن صحبت کنید.
در صورتیکه فوردایس به تنهایی مطرح باشد به هیچ عنوان خطری متوجه فرد نخواهد بود و معمولا ضرورتی برای درمان وجود ندارد.
در صورتیکه از نظر ظاهری برای فرد ناخوشایند باشد می توان با استفاده از روش های مختلفی فوردایس را اصلاح نمود. در بین روش های موجود استفاده از روش Laser Vaporization از همه روش ها راحت تر است
از آنجایی که لکه‌های فوردایس یک بیماری خوش‌خیم و بدون عوارض جدی هستند، معمولاً نیازی به درمان ندارند.
در واقع، بیشتر بیماران اصلاً از وجود این لکه‌ها آگاهی ندارند و تنها در معاینه پزشکی توسط پزشک قابل مشاهده هستند.
در صورت تمایل بیمار به درمان، می‌توان از روش‌های مختلفی از جمله:
- لیزر: درمان با لیزر CO2 برای از بین بردن لکه‌ها استفاده می‌شود.
- کرایوتراپی: این روش شامل منجمد کردن لکه‌ها با استفاده از نیتروژن مایع است.
- الکتروکوتر: این روش از جریان الکتریکی برای از بین بردن لکه‌ها استفاده می‌کند.
با این حال، باید توجه داشت که این روش‌ها ممکن است منجر به ایجاد اسکار شوند و از آنجایی که لکه‌های فوردایس هیچ خطر جدی برای سلامتی ندارند، درمان آنها فقط از نظر زیبایی صورت می‌گیرد و به ندرت توصیه می‌شود.
دکتر عباس انتظاری، متخصص طب پیشگیری
