برداشتن خال صورت و بدن با روش های مختلفی قابل انجام است. وجود یک خال رنگی بهخصوص روی صورت، برخی مواقع زیبایی صورت را دو چندان میکند اما گاهی مواقع بسیار ناراحت کننده است و باعث کاهش اعتماد به نفس افراد می گردد. امروزه برداشتن خال صورت و بدن، شایع است و شاید در میان اقدامات زیبایی، یکی از پرطرفدارترینها باشد.
آیا خال صورت خطرناک است؟
اما نکته ای که شایان ذکر است این است که برداشتن خال صورت و بدن یا براساس ضرورت طبی صورت میگیرد و یا به خاطر زیبایی. برای درمان خال صورت در برخی از موارد با توجه به ضرورت پزشکی باید هرچه سریعتر با تشخیص پزشک نمونه برداری و بررسی پاتولوژیک شده و برداشته شوند.
نشانه های خطر خال را بشناسیم: قبل از هر گونه درمان خال صورت و بدن، ضایعاتی که بهطور ناگهانی دچار تغییراتی مثل پیدا کردن حاشیه نامنظم، نامنظم شدن رنگ خال، پیدا کردن حاشیه غیر قرینه، خارش، التهاب، خونریزی و … شوند، بایدتحت نظر پزشک و با انجام آزمایشهای لازم در این زمینه برداشته شوند. اما در حالت عادی اگر دچار هیچکدام از این تغییرات نشد، برداشتن خال صورت و بدن از نظر طبی هیچ ضرورتی ندارد و بیشتر جنبه زیبایی خواهد داشت
به همین منظور با تشخیص پزشک تقریبا در اکثر موارد قبل از برداشتن خال صورت و بدن، پزشکان با معاینه و نمونه برداری سعی میکنند مطمئن شوند که ضایعه مذکور خوشخیم است یا بدخیم!
پس از مشخص شدن نوع ضایعه روش درمانی انتخاب می گردد.
روش های مختلف برداشتن خال صورت و بدن بستگی به سن بیمار، بزرگ یا کوچک بودن خال، عمقق خال، و حتی مکان خال دارد.
ضایعات مادرزادی بزرگتر از یک سانتیمتر بهتر است جراحی شوند چون عمق زیادی دارند. اما ضایعات کوچکتر از یک سانتیمتر در صورتیکه از نظر پزشک نگران کننده نباشد معمولا نیاز به جراحی ندارند و امروزه با سایر روش ها نظیر رادیو فرکانس، یا لیزر به صورت کامل برداشته می شوند.
از لیزر برای برداشتن خال صورت و بدن که مادرزادی بوده و بزرگتر از یک سانتیمتر نیز هستند می توان استفاده کرد اما شانس عود ضایعه وجود دارد.
بعد از برداشتن خال چه پمادی بزنیم؟
بعد از برداشتن خال از کرم ترمیم کننده نظیر سیکالفیت یا سیکاموزا می توان استفاده کرد. اما قبل از مصرف هر نوع دارویی حتما می بایست با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض برداشتن خال صورت و بدن چیست؟
برداشتن خال صورت و بدن با لیزر معمولا مشکل زیادی ایجاد نمی کند اما برداشتن ضایعات روی گردن و سینه احتمال بجاگذاشتن اسکار هیپرتروفیک ( یا به اصطلاح عام گوشت اضافی ) دارد لذا همواره باید احتیاطات لازم به عمل آید و پزشک نکات لازم جهت پیشگیری از این عارضه را رعایت کند احتمال آن خیلی کمتر می شود ولی به هیچ عنوان این احتمال کاملا از بین نخواهد رفت.
قرمزی بعد از لیزر خال: معمولاً بعد از برداشتن خال صورت و بدن با جراحی و یا لیزر آنها یک قرمزی در محل برداشت خال ایجاد می شودد که با توجه به عمق ضایعه از 2 هفته تا 6 ماه بعد بطور کامل از بین می رود.
عود خال ها بستگی به چه عواملی دارد؟
خال فقط همان چیزی که میبینیم نیست بلکه سلولهای حاشیه و حتی ریشه آن ممکن است بی رنگ باشند . بنابراین هنگام برداشتن خال صورت و بدن باید کمی از حاشیه ها و عمق بظاهر سالم خال هم برداشته شود. در غیر اینصورت احتمال عود آن بیشتر خواهد بود.
عود یا بازگشت ضایعه بستگی به عمق آن دارد. خال های عمیق معمولاً احتمال عود بیشتری دارند. البته عود آنها با لیزر کمتر از 5 درصد است. عود آنها با جراحی یا رادیوفرکانس حدود 15 درصد است.
گاهی مواقع در خال های خیلی عمیق می توان به منظور کاهش احتمال اسکار از 2 یا 3 مرحله برای برداشتن آن استفاده نمود که اینگونه موارد بیانگر عود آن نیست.
در سنین زیر 30 سال خال ها سلول های فعال تری دارند لذا شانس عود خال در این دوره بیشتر است لذا بهتر است از روش هایی که عود کمتر دارند در این سنین استفاده شود. در صورت بازگشت آن معمولا کوچکتر از قبل بوده و در مرحله دوم باید مجدد ترمیم گردد این مرحله بین 3 تا 6 ماه بعد خواهد بود.معمولا در سنین بالاتر احتمال برگشت آنها کمتر است
آیا برداشتن خال صورت و بدن باعث تبدیل آن به بدخیمی می شود ؟
برداشتن خال صورت و بدن به هیچ عنوان باعث تبدیل شدن آن به سرطان نمی شود مگر اینکه ضایعه از همان ابتدا یک ضایعه سرطانی باشد. معمولا در اینگونه موارد اگر نمونه برداری و بررسی لازم انجام نگیرد ممکن است درمان ناقص انجام شود و پس از مدتی سرطان گسترش یافته تظاهر یابد. بنابراین بهتر است حتما در موارد مشکوک نمونه برداری و بررسی سیتوپاتولوژیک و آزمایشگاهی به عمل آید.
ضایعاتی سرطانی یا پیش سرطانی که ممکن است با خال ساده اشتباه شوند و درمان ناقص برایشان انجام شود شامل ملانوما، سرطان سلول سنگفرشی SCC، آکتینیک کراتوزیس می باشد. در اینگونه موارد اگر فرد یا پزشک گمان کنند که یک خال ساده است و بررسی کامل انجام نشود پس از برداشتن ضایعه (ظاهرا خال) احتمال عود یا گسترش سرطان وجود دارد اما اگر یک خال ساده باشد به هیچ عنوان برداشتن آن باعث سرطانی شدن ضایعه نخواهد شد.
خالهائی که دچار تغییر رنگ ، شکل ،حاشیه ویا اندازه ویا غیرر قرینه شوند همچنین خالهای که به خارش می افتند یا حاشیه نامنظم دارند معمولا یک خال ساده نبوده و حتما نیاز به بررسی های دقیق تر و نمونه برداری دارند در اینگونه موارد بهترین روش جراحی است.
جراحی یا لیزر کدام روش برای برداشتن خال صورت و بدن مناسب تر است ؟
روش ثابت یا واحدی برای برداشتن خال صورت و بدن در همه موارد وجود ندارد و برای هر ضایعه با توجه به ویژگی هایش یک روش مناسب است. روشهای برداشتن آنها بستگی به سن بیمار، بزرگ یا کوچک بودن آن ،عمق ، رنگ وحتی مکان خال متفاوت است.
مثلا خالهای مادرزادی بهتر است با جراحی برداشته شوند چون عمق خیلی زیادی دارند البته در گروهی از انواع مادرزادی که زیر 8 سانتیمتر هستند می توان از لیزر استفاده کرد اما شانس عود ضایعه وجود دارد ،یا ضایعاتی که دارای موهای ضخیم هستند نیز باید به روش جراحی برداشته شوند زیرا سلولهای خال در طول ریشه مو وجود دارند.
خالهای بدون رنگ ویا ضایعات ریز وسطحی را به روش لیزر و یا حتی رادیوفرکانس هم می توان بصورت کامل از بین برد. با لیزر همچنین ضایعات داخل ابرو و حتی لبه پلک ها را می توان با ظرافت کامل از بین برد، بدون اینکه به موی ابرو و یا حتی مژه آسیبی برسد
مراقبت های بعد از برداشتن خال
1- روش جراحی برداشتن خال صورت و بدن
بیمار باید در هفته اول پس از جراحی باید از پمادهای آنتی بیوتیک موضعی استفاده کند تا جای عمل دچار عفونت نشود و بعد از ۲۴ ساعت می تواند صورتش را بشوید. رعایت نکات بهداشتی و استفاده مرتب از پمادها در هفته های اول بعد از عمل بسیار مهم است. سه تا پنج روز بعد از عمل بخیه ها کشیده می شوند.
2- مراقبت های بعد از برداشتن خال با لیزر
در روش لیزر، سطح پوست در ناحیه خال دچار یک زخم بسیار سطحی خواهد بود اما معمولا خونریزی یا درد نخواهد داشت. استفاده از کرم ترمیم کننده نظیر سیکاموزا و آنتی بیوتیک موضعی یا سیتمیک نیز ضروری است. فرد پس از 24 ساعت می تواند ناحیه مورد نظر را شستشو دهد. معمولا طی 2 هفته اول کرم های ترمیم کننده تجویز می شود و پس از 2 هفته ضایعه کاملا ترمیم می شود. استفاده از ضد آفتاب همواره ضروری است.
3- روش رادیوفرکانس برداشتن خال صورت و بدن
در این روش نیز معمولا ضایعه طی 3 تا 5 روز بهبود می یابد. استفاده از کرم ترمیم کننده نظیر سیکاموزا و آنتی بیوتیک موضعی یا سیتمیک نیز ضروری است. فرد پس از 24 ساعت می تواند ناحیه مورد نظر را شستشو دهد.
4- مراقبت های بعد از برداشتن خال با سوزاندن
سوزاندن خال با الکترو کوتر است معمولا اسکار ایجاد می کند و تقریبا منسوخ شده است!!!!
عوارض برداشتن خال صورت و بدن چیست؟
– قرمزی جای عمل بعد از برداشتن خال صورت و بدن
معمولا بعد از برداشتن خال صورت و بدن با جراحی و یا لیزر ضایعه یک قرمزی در محل برداشت آن ایجاد می شود که طی چند روز تا چند هفته خود بخود از بین می رود .در صورتیکه این قرمزی طولانی شود می توان از لیزر PDL و یا IPL جهت بر طرف کردن سریعتر آن استفاده کرد. البته در مواردی که بتوان از روش رادیوفرکانس استفاده کرد معمولا احتمال قرمزی جای آن بسیار کم است.
2- تیرگی جای خال بعد از برداشتن خال صورت و بدن
در بعضی پوستها مخصوصا پوستهای سبز امکان دارد جای عمل کمی تیره تر شود که آنهم طی چند هفته تا چند ماه به مرور از بین می رود. در صورتیکه فرد می خواهد زودتر تیرگی را رفع کند می تواند از لیزر کیوسویچ Nd- YAG جهت بر طرف کردن آن استفاده کند.
3- اسکار (جوشگاه ویا رد )
احتمال باقی ماندن اسکار ( باقی ماندن جای عمل) بعد از : برداشتن خال صورت و بدن به مهارت پزشک ونوع ترمیم پوست بستگی دارد. البته که ضایعات بزرگتر امکان اینکه از خود رد بجا بگذارند را دارند.
ضایعاتی که روی نواحی برجسته گونه ها نیز امکان بجا گذاشتن رد را دارند وهمچنین ضایعات روی گردن وسینه واندام احتمال بجا گذاشتن اسکار هیپرتروفیک (گوشت اضافی ) دارند، نتیجه برداشتن خال در نواحی مقعر صورت مثل بناگوش وخط خنده عالیست ودر خیلی از موارد هیچگونه جوشگاه ویا رد بجا نمی گذارد.
اگر بعد از برداشت ضایعه رد جراحی باقی بماند برای بر طرف کردن آن لیزر می تواند جوشگاه آنرا بر طرف کند.
در صورتی که مراقبت های بعد از برداشت به درستی انجام شود معمولا شانس عوارض کاهش می یابد.
در ویدئو زیر مراحل مختلف درمان یک خال با لیزر را مشاهده فرمائید
در صورتی که مبتلا به خال در صورت یا بدن دارید و مایل به از بین بردن خال هستید:
- حتما با تیم درمانی خود مشورت کنید.
- ممکن است قبل از آغاز درمان نیاز به نمونه برداری و بررسی پاتولوژیک باشد.
- انتخاب نوع و روش درمانی پس از معاینه و ارزیابی های تکملی توسط پزشک خواهد بود و بهترین روش از بین بردن خال قابل پیش بینی نیست.
- در صورتی که نیاز به انجام لیزر یا آر اف باشد معمولا درد یا خونریزی پس از برداشتن خال نادر یا بسیار ناچیز است.
- از حمام آفتاب یا برنزه شدن پرهیز کنید.
- حتما برای تشخیص نوع ضایعه و بررسی ریسک احتمالی به پزشک مراجعه کنید.
- ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد.
دکتر عباس انتظاری متخصص طب پیشگیری