کیست اپیدرمال در پوست یکی از شایعترین انواع کیست ها در انسان است و تقریبا در همه نقاط بدن مثل سر، صورت، بدن، اندام ها ممکن است دیده شود. کیست اپیدرمال با نام های دیگری نظیر کیست فولیکولار انفاندیبولار یا کیست اپیدرموئید نیز شناخته می شود.
علائم اصلی کیست اپیدرمال تناسلی عبارتند از:
برآمدگی گرد و متحرک: یک برجستگی کوچک، گرد، نرم یا سفت که به راحتی زیر پوست حرکت می‌کند.
اندازه: اندازه کیست‌ها می‌تواند از چند میلی‌متر تا چند سانتیمتر متغیر باشد.
رنگ: کیست‌ها معمولاً همرنگ پوست هستند، اما ممکن است سفید یا زرد رنگ نیز باشند.
عدم وجود درد: کیست‌ها معمولاً بدون درد هستند، اما ممکن است در صورت التهاب یا عفونت دردناک شوند.
سایر علائم: در برخی موارد، ممکن است کیست پاره شود و محتویات آن (که معمولاً یک ماده غلیظ، سفید یا زرد رنگ با بوی نامطبوع است) به بیرون نشت کند.
این کیست از نظر ماهیت با کیست سباسه متفاوت است ولی از نظر ظاهری ممکن است شبیه آن باشد. در مواردی که کیست اپیدرمال بسیار کوچک باشد آنرا با عنوان میلیا نامگذاری می کنند ولی از نظر ماهیت کاملا شبیه کیست اپدرمال است.
علت به وجود امدن کیست اپیدرموئید معمولا ژنتیکی است و قابل پیشگیری نیست
آیا کیست اپیدرموئید بر روی بیضه واگیر دار است؟
بر اساس آخرین مطالعات کیست اپیدرموئید واگیر دار نیست و در اکثر موارد باعث بروز مشکل مشابه در همسر نخواهد شد
کیست اپیدرمال کیسه بیضه
معمولا کیست اپیدرموئید بیضه کاملا خوش خیم بوده و تا کنون موارد تغییرات بدخیمی بسیار کمی گزارش شده است.
کیست اپیدرمال بیضه در واقع تکثیر بیش از حد و پرولیفراسیون سلول های اپیدرم در فضای بسته در ناحیه درم پوست است و به شبیه کیست چربی روی پوست بیضه به نظر می رسد.
درون کیست اپیدرموئید تناسلی موادی به نام سایتوکاین (انواع 1 و 10) آزاد شده که باعث ایجاد التهاب موضعی می شود و این التهاب به مرور زمان باعث رسوب مواد شاخی و بسیار سفت در درون کیست می شود .
گاهی مواد درون کیست اپیدرمال تناسلی کاملا شبیه سنگ و بسیار سخت هستند.
کیست اپیدرمال بیضه در مردان به مراتب بیشتر از زنان دیده می شود. معمولا این بیماری در دهه سوم و چهارم زندگی ایجاد می گردد البته میلیا های کوچک ممکن است در سنین بسیار پایین تر نیز دیده می شود.
زگیل تناسلی و کیست اپی درمال به صورت توام
علائم کیست اپیدرموئید تناسلی
در اکثر موارد کیست اپیدرموئید تناسلی بدون علامت است ولی گاهی مواقع ممکن است کیست پاره شده و ماده ای شبیه کیک پنیری و بدون بو از آن خارج شود. گاهی مواقع به دنبال ضربه ممکن است دچار تورم شدید، درد یا خونریزی داخلی گردد.
کیست اپیدرموئید تناسلی کیسه بیضه و کیست اپیدرمال در ناحیه تناسلی زنان معمولا خیلی شایع نیست و ممکن است به صورت منفرد یا متعدد دیده شود.
گاهی مواقع ممکن است این پدیده در همراهی با سایر سندرم های سیستمیک نظیر پولیپوز فامیلیال، یا سندرم گاردنر دیده شود که البته این حالت بسیار نادر است.
کیست اپیدرمال در ناحیه تناسلی زنان
کیست اپیدرمال در ناحیه تناسلی زنان نیز دیده می شود و همانند کیست چربی روی بیضه یا کیست سباسه ناحیه تناسلی تظاهر می کند و معمولا هیچگونه خطری ندارد
کیست اپیدرمال در زنان در مواردی که از نظر ظاهری آزار دهنده باشد بهتر است درمان گردد
کیست اپیدرمال در زنان با دارو قابل پیشگیری یا درمان نیستند
معمولا لیزر بهترین و سریعترین روش درمان کیست اپیدرمال در ناحیه تناسلی زنان است که اسکاری به جای نمی گذارد و نیاز به بستری یا بیهوشی نیز ندارد
کیست اپیدرمال در ناحیه تناسلی زنان و کیست اپیدرمال در زنان
برای تشخیص معمولا نیازی به ارزیابی های آزمایشگاهی خاصی نیست و پس از معاینه توسط پزشک تشخیص اولیه مطرح خواهد شد ولی در شرایط خاصی ممکن است در صورت صلاح دید پزشک نیاز به اقدامات تصویر برداری نظیر سونوگرافی یا سی تی اسکن یا MRI باشد حتی در موارد بسیار نادری ممکن است نیاز به نمونه برداری از ضایعات باشد.
در مطالعات بافت شناختی معمولا یک کپسول در اطراف کیست دیده می شود و گاهی مواقع به دلیل التهاب مزمن تجمع کلسیم نیز در آن دیده می شود.درمان کیست اپیدرمال بیضه
کیست اپیدرموئید تناسلی بدون علامت (درد یا خونریزی و التهاب) معمولا نیازی به درمان ندارد اما به لحاظ مسائل ظاهری و زیبایی می توان آنها را درمان نمود.
اما در برخی موارد ممکن است برای درمان کیست اپیدرموئید پس از بستری و با بیهوشی عمومی نسبت به ترمیم ضایعات اقدام نمود
در برخی موارد می توان برای درمان کیست اپیدرموئید تناسلی بدون نیاز به بستری از روش لیزر استفاده نمود
یکی از روش های جدید درمانی برای کیست اپیدرموئید بیضه استفاده از لیزر کیست اپیدرمال است که معمولا با بی حسی موضعی و بدون نیاز به اتاق عمل انجام می گردد. در درمان با روش لیزر معمولا دوره نقاهت بسیار کوتاه است و در اکثر موارد هیچگونه اختلالی در روند عادی زندگی ایجاد نمی گردد.
خوشبختانه لیزر کیست اپیدرمال هیچگونه عارضه ای روی باروری ندارد. برای انجام لیزر کیست اپیدرمال نیاز به بررسی های مقدماتی توسط پزشک است و انتخاب کاندید مناسب نقش بسزایی در موفقیت لیزر کیست اپیدرمال دارد
در برخی از بیماران ممکن است لیزر کیست اپیدرمال قابل انجام نبوده و ممنوع باشد
لیزر کیست اپیدرمال در چه افرادی نباید انجام شود؟
- افراد با سن بالای 50 سال
- افرادی با ضایعات شدید
- افرادی که دارای بیماری های زمینه ای نظیر فشارخون یا دیابت هستند
- افرادی با بیماری های عفونی نظیر هپاتیت یا HIV
لیزر کیست اپیدرمال در چه افرادی نتایج بهتری دارد؟
افراد جوان
افرادی با ضایعات پراکنده ( حتی با سایز خیلی بزرگ)
قبل از لیزر کیست اپیدرمال چه اقداماتی لازم است ؟
قبل از لیزر کیست اپیدرمال پزشک معاینات اولیه و بررسی های آزمایشگاهی را انجام خواهد داد و در صورتیکه از نظر عملی ممنوعیت وجود نداشته باشد اقدامات لازم برای لیزر کیست اپیدرمال انجام خواهد شد
بعد از لیزر کیست اپیدرمال چه می شود؟
معمولا لیزر کیست اپیدرمال عارضه جدی یا نگران کننده ای ندارد. معمولا خونریزی یا عفونت دیده نخواهد شد. برای حداقل 5 روز داروی آنتی بیوتیک خوراکی و حداکثر 2 هفته باید آنتی بیوتیک موضعی مصرف شود. دوره نقاعت بسیار کوتاه است و چند ساعت از پس از لیزر کیست اپیدرمال بیمار می تواند به فعالیت های عادی روزانه بازگردد
هزینه درمان کیست اپیدرموئید بیضه
هزینه درمان کیست اپیدرموئید روی بیضه با توجه به شرایط بیمار ، تعداد و اندازه ضایعات و روش درمانی متغغیر خواهد بود و به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست
هیچگونه درمان دارویی برای کیست اپیدرموئید روی بیضه روی بیضه شناسایی نشده است اما گاهی مواقع تزریق داخل ضایعه کورتیکواستروئید ها ممکن است برای درمان کیست اپیدرمال تناسلی کمک کننده باشد ولی این روش بسیار پرعارضه بوده و خیلی توصیه نمی شود.
تخلیه کیست اپیدرموئید بیضه با روش های سنتی یا دستکاری آن معمولا باعث تشدید ضایعات می شود و به هیچ عنوان توصیه نمی شود
همانگونه که اشاره شد این پدیده نیاز به درمان ندارد هر چند برخی از مردان و زنان به لحاظ زیبایی ترجیح میدهند تا آنها را بوسیله جراحی یا لیزر بردارند در اینگونه از افراد بهترین اقدام درمانیی استفاده از لیزر است که معمولا با یک یا دو جلسه لیزر و با بی حسی موضعی ضایعات به خوبی درمان می گردند.
در تصویر زیر کیست اپیدرمال همراه با زگیل تناسلی را مشاهده می کنید درمان خانگی کیست اپیدرمال
در برخی از موارد افرد به دلیل خجالتی بودن اقدام به تخلیه کیست با روش های غیر بهداشتی می کنند که در اکثر موارد به دلیل باقی ماندن جدار کیست، ضایعه طی چند روز تا چند هفته با اندازه به مراتب بزرگتر مجددا ایجاد می گردد در برخی موارد ممکن است ضایعات اقماری نیز ایجاد گردد. بنابراین تقریبا در اکثر موارد اقدامات و درمان خانگی کیست اپیدرمال بی تاثیر است و حتی باعث بدتر شدن ضایعات می گردد
بیماری های مشابه با کیست اپیدرموئید بیضه
گاهی مواقع در معاینه مشخص می شود که همزمان با کیست اپیدرمال ضایعه زگیل تناسلی نیز وجود دارد که عموما توسط افراد کم اهمیت تلقی می شود . این درحالی است که زگیل تناسلی به صورت بالقوه می تواند خطرناک باشد و باید هرچه سریعتر تحت درمان قرار گیرد.
در گروهی از بیماران کیست اپیدرموئید روی بیضه به شکل جوش سر سفید و سفت روی پوست بیضه تظاهر می کنند و ممکن است تا سالها بدون تغغیر باقی بمانند ( تصویر زیر نمونه ای کیست اپیدرمال به این شکل است)
عمل کیست اپیدرموئید بیضه
در برخی از موارد که ضایعات متعدد و چسبیده به هم بوده یا بیماری مزمن و شدید باشد نیاز به عمل کیست اپیدرموئید بیضه است. در اینگونه موارد باید از حدود یک سال قبل از جراحی اصلی اقدام به نصب دستگاه مخصوص تیشو اکساندر در زیر پوست شکم نموده و با این روش حدود 25 سانتیمتر مربع پوست اضافی تولید می گردد و سپس زیر بیهوشی عمومی اقدام با پیوند پوست جدید به ناحیه اسکروتوم خواهد شد. این روش آخرین روش درمانی در موارد شدیدخواهد بود
بیماری های مشابه با کیست اپیدرموئید بیضه
گاهی ممکن است دانه ها و برجستگی صورتی مایل به قهوه ای یا به رنگ پوست و شبیه خال گوشتی روی آلت یا کیسه بیضه دیده شود و با کیست اپیدرمال اشتباه گرفته شود.
یکی از ضایعات پوستی آلت تناسلی که به خصوص در مردان دیده می شود بروز ناگهانی ضایعاتی شبیه خال گوشتی و گاهی مواقع شبیه گل کلم روی آلت تناسلی است. این حالت عموما در بیماری زگیل تناسلی دیده می شود البته برخی از بیماری های دیگر نیز نظیر کراتوز سبورئیک آلت ممکن است به این شکل تظاهر کند.
خال های گوشتی ناشی از زگیل ناحیه تناسلی شایع ترین بیماری آمیزشی است. معمولا این خال های گوشتی روی آلت باید هر چه سریعتر تحت درمان قرار گیرند البته خوشبختانه در اکثر موارد ریسک سرطان زائی پائین بوده ولی در 10 درصد از موارد می تواند به سرطان های آلت تناسلی در مردان و زنان تبدیل شود.
گاهی لکه های کوچک ضخیم قرمز یا بنفش رنگ با سطح زگیل مانند روی کیسه بیضه یا آلت دیده می شوند و ممکن است با کیست اپیدرمال اشتباه گرفته شوند. این نوع از ضایعات پوستی آلت تناسلی احتمالا انجیوکراتوما (angiokeratoma) هستند.
آنها در محور سر آلت و یا کیسه بیضه ظاهر می شوند. اغلب اوقات آنها بر روی کیسه بیضه مردان سالمند ظاهر میگردند، هر چند که ممکن است به شکل انفرادی در مردان جوان نیز ظاهر شوند.
این نقاط عفونی نیستند و نیاز به هیچ درمانی ندارند.
این عارضه معمولا با بزرگ شدن احتمال خونریزی دارند. این ضایعه قابل درمان با روش های مختلف بوده ولی احتمال عود بیماری نیز حتی پس از درمان بالا است. در گروهی از افراد استفاده از لیزر کمک کننده است
در صورتی که خود یا شریک جنسی شما دارای کیست اپیدرمال یا ضایعه مشکوک روی آلت تناسلی هستید:
- حتما برای معاینه به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است برخی از بیماری ها از نظر ظاهری کاملا شبیه هم باشند
- به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به درمان نکنید زیرا بسیاری از بیماری ها ممکن است کاملا شبیه هم باشند ولی درمان های کاملا متفاوتی داشته باشند
- از دستکاری و فشار دادن یا ترکاندن ضایعات اکیدا خودداری فرمائید زیرا این اقدام باعث تشدید ضایعات خواهد گردید
- ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد
- از تماس جنسی بدون محافظ اجتناب کنید
- حتما برای تشخیص نوع ضایعه و بررسی ریسک سرطان زائی بیماری به پزشک مراجعه کنید
- ممکن است نیاز به نمونه برداری و ارزیابی آزمایشگاهی باشد
- در صورتی که مایل به طرح سوال و مشاوره با دکتر و یا مراجعه به مطب هستید از طریق زیر اقدام فرمائید
دسته بندی
- زگیل تناسلی, مقالات برگزیده
