قاعدگی یک فرایند طبیعی در بدن زنان است که به طور ماهانه رخ می‌دهد و نشان‌دهنده توانایی تولید مثل است. این فرآیند تحت تأثیر تغییرات هورمونی پیچیده‌ای قرار دارد که از جمله آنها هورمون‌های استروژن، پروژسترون، LH (هورمون لوتئینیزان) و FSH (هورمون محرک فولیکول) هستند.

در ابتدای چرخه قاعدگی، که از روز اول خونریزی شروع می‌شود، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون پایین است. این کمبود هورمونی باعث شروع خونریزی قاعدگی می‌شود که به دلیل ریزش لایه داخلی رحم (آندومتر) است. در همین زمان، هورمون FSH توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود تا تخمک‌ها را در تخمدان‌ها تحریک کند.

در نیمه اول چرخه قاعدگی، هورمون استروژن به تدریج افزایش می‌یابد و این امر موجب رشد و بلوغ فولیکول‌های تخمدانی می‌شود. به دنبال آن، سطح استروژن به حدی می‌رسد که باعث آزاد شدن هورمون LH می‌شود. این افزایش ناگهانی LH باعث تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان) می‌شود که معمولاً در روز 14 چرخه اتفاق می‌افتد.

پس از تخمک‌گذاری، در نیمه دوم چرخه، سطح استروژن کاهش می‌یابد و هورمون پروژسترون که توسط جسم زرد تولید می‌شود، افزایش می‌یابد. پروژسترون باعث ضخیم‌تر شدن آندومتر (لایه داخلی رحم) می‌شود تا در صورت بارداری، تخمک بارور شده بتواند در آنجا کاشته شود. اگر بارداری رخ ندهد، سطح پروژسترون کاهش می‌یابد و در نتیجه لایه داخلی رحم شروع به ریزش می‌کند که مجدداً خونریزی قاعدگی را به همراه دارد.

این تغییرات هورمونی در طول ماه می‌تواند علائمی مانند درد شکم، تغییرات خلقی، حساسیت پستان‌ها و نوسانات انرژی را ایجاد کند. این علائم به عنوان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) شناخته می‌شوند و در بسیاری از زنان تجربه می‌شود.

در نهایت، فرایند قاعدگی به عنوان بخشی از سلامت تولیدمثل زنانه به شمار می‌آید و تغییرات هورمونی مرتبط با آن نقش مهمی در حفظ تعادل هورمونی و باروری دارند.