ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از رایج‌ترین عفونتهای ویروسی است که می‌تواند باعث انواع مختلفی از سرطان در مردان و زنان شود. در این مقاله، به بررسی انواع HPV، تأثیر آن بر سلامت انسان، روش‌های انتقال، تشخیص و مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از عفونت و سرطان‌های مرتبط با این ویروس می‌پردازیم.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) گروهی از بیش از 180 نوع ویروس است که از طریق تماس مستقیم پوست با پوست، معمولاً در حین فعالیت جنسی، منتقل می‌شود. بسیاری از افراد در طول زندگی خود به این ویروس آلوده می‌شوند، اما در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن قادر به پاک‌سازی آن است. بااین‌حال، برخی از انواع HPV می‌توانند به سرطان‌های مختلف منجر شوند.
انواع HPV به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
1. HPVهای پرخطر (سرطان‌زا)
این دسته از ویروس‌ها می‌توانند باعث تغییرات سلولی شده و به سرطان منجر شوند. مهم‌ترین انواع HPV پرخطر شامل موارد زیر هستند:
HPV 16 و HPV 18: عامل بیش از 70 درصد سرطان‌های دهانه رحم
HPV 31، 33، 45، 52، 58: مرتبط با سرطان‌های دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی، واژن و حلق
2. HPVهای کم‌خطر (غیرسرطان‌زا)
این ویروس‌ها معمولاً باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی و پوستی می‌شوند و خطر سرطان‌زایی ندارند. HPV 6 و HPV 11 مسئول حدود 90 درصد زگیل‌های تناسلی هستند.
شیوع جهانی اچ پی وی پر خطر
تفاوتهای جغرافیایی:
شیوع DNA ویروس HPV در نمونههای سرویکس زنان با نتایج سیتولوژی منفی در مناطق مختلف جهان متفاوت است.کشورهای مدیترانهای و جنوب شرق آسیا: کمتر از ۵٪.
آمریکای لاتین و برخی کشورهای آفریقایی: بیش از ۱۵٪.
الگوی سنی:
شیوع در زنان جوان (۱۵–۲۴ سال) بیشتر است و با افزایش سن کاهش مییابد.
در برخی مناطق (مثل آمریکا)، شیوع در زنان یائسه مجدداً افزایش مییابد.
مکانیسم ایجاد سرطان توسط این ویروس
HPV سلول‌های اپیتلیال بازال را که در عمیق‌ترین لایه پوست و غشاهای مخاطی یافت می‌شوند، آلوده میکند. DNA ویروسی می‌تواند در DNA سلول میزبان ادغام شود و رشد و عملکرد طبیعی سلول را مختل کند. انواع پرخطر HPV دو پروتئین به نام E6 و E7 تولید میکنند که محرک‌های اصلی ایجاد سرطان هستند:
- E6: این پروتئین به پروتئین سرکوب‌گر تومور p53 متصل شده و آن را تخریب میکند. p53 به طور معمول به کنترل رشد سلول و ترمیم آسیب‌های DNA کمک میکند.
- E7: این پروتئین به پروتئین رتینوبلاستوما (pRB) متصل شده و آن را غیرفعال میکند. pRB یکی دیگر از پروتئین‌های سرکوب‌گر تومور است که تقسیم سلولی را تنظیم میکند.
HPV با از کار انداختن این پروتئین‌های حیاتی سرکوب‌گر تومور، رشد و تقسیم کنترل‌نشده سلولی را تقویت میکند و منجر به تشکیل ضایعات پیش‌سرطانی می‌شود که در نهایت می‌توانند به سرطان تبدیل شوند.
روش‌های انتقال HPV
تماس جنسی: شایع‌ترین راه انتقال، از طریق تماس مستقیم پوست به پوست در حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی است.
تماس پوستی: حتی بدون رابطه جنسی کامل، امکان انتقال از طریق تماس پوست با پوست وجود دارد.
انتقال مادر به نوزاد: در موارد نادر، مادر مبتلا می‌تواند در حین زایمان، ویروس را به نوزاد منتقل کند.
انتقال از طریق تماس پوستی یا اشیاء آلوده (فومیت):نقش این روشها در انتقال عفونت بالینی ناچیز است.
انواع HPV بر اساس ارتباطشان با سرطان به دو دسته پرخطر و کم‌خطر تقسیم می‌شوند.
HPVهای پرخطر: این انواع، از جمله HPV 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58، می‌توانند باعث انواع مختلفی از سرطان‌ها شوند، از جمله:
- سرطان دهانه رحم: HPV عامل اصلی تقریباً تمام سرطان‌های دهانه رحم است.
- سرطان مقعد: نسبت قابل توجهی از سرطان‌های مقعد با HPV مرتبط هستند، به ویژه در مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند (MSM).
- سرطان اوروفارنکس: HPV مسئولیت تعداد فزاینده‌ای از سرطان‌ها در انتهای گلو، از جمله لوزه‌ها و قاعده زبان را بر عهده دارد.
- سرطان آلت تناسلی: بخش قابل توجهی از سرطان‌های آلت تناسلی به عفونت HPV مرتبط هستند.
- سرطان‌های فرج و واژن: HPV همچنین با سرطان‌های فرج و واژن نیز مرتبط است.
HPVهای کم‌خطر: این انواع، از جمله HPV 6 و 11، معمولاً باعث زگیل‌های تناسلی می‌شوند اما با سرطان مرتبط نیستند.
عوامل خطر محیطی تشدیدکننده
استفاده طولانی مدت از قرصهای ضدبارداری خوراکی: استفاده بیش از ۵ سال خطر سرطان را ۲ تا ۱۱ برابر افزایش میدهد.
بارداریهای متعدد (۵ بار یا بیشتر): خطر سرطان را ۴ برابر میکند.
سیگار کشیدن: خطر را ۲ برابر افزایش میدهد (احتمالاً به دلیل تأثیر بر سیستم ایمنی).
ابتلا هم زمان با HIV یا عفونتهای دیگر (مثل کلامیدیا): این عوامل پیشرفت ضایعات پیش سرطانی را تسریع میکنند.
ویروس اچ پی وی 6 و 11
انواع ویروس اچ پی وی کم خطر مانند HPV-6 و HPV-11 عامل زگیل های خوش خیم می باشند و به سمت سرطانی شدن پیشرفت نمی کنند و معمولاً بهبود می یابند.
ویروس اچ پی وی ۱۶ و تیپ های خطرناک hpv
انواع پرخطر ویروس اچ پی وی شامل اچ پی وی ۱۶، 18، 31، 33، 45 HPV که در ابتدا ضایعاتی شبیه خال روی آلت یا گوشت اضافه روی آلت و حتی کاملا شبیه زگیل معمولی روی آلت ایجاد می نمایند و در صورت عدم درمان به تدریج تغییر ماهیت داده و باعث ایجاد بدخیمی در این نواحی می شوند که بین انواع پر خطر ویروس اچ پی وی ۱۶ شیوع بیش تری داشته است.
قابل ذکر است که آلودگی با انواع پرخطرHPV فقط محدود به دستگاه تناسلی نمی باشد و به عنوان مثال حدود 20 درصد سرطان های دهان و حنجره حاوی سروتیپ های پر خطر ویروس اچ پی وی می باشند.
زگیل تناسلی تیپ 16 - درمان اچ پی وی 16 چیست؟
دفع ویروس اچ پی وی به لحاظ علمی به هیچ عنوان صحت ندارد. در مقابل می بایست سیستم ایمنی افراد را تقویت کرد و نکاتی را مدنظر قرار داد که در پادکست صوتی زیر به طور کامل توسط دکتر انتظاری توضیح داده شده است:
hpv چه علائم و نشانه هایی دارد؟
احتمال آلودگی در خانم دوم وجود دارد؛ منتها اگر علامتی ندارد، شانس آلودگی ایشان کمتر است. برای مطمئن شدن، خانم دوم می بایست تست پاپ اسمیر و hpv pcr بدهند.
ویروس اچ پی وی در زنان می تواند بر روی ناحیه ی تناسلی، دهان، مقعد و کشاله ی ران خود را به شکل زگیل های تناسلی نشان دهد. در ادامه چند عکس مختلف از زگیل تناسلی زنان برای شما قرار داده شده است:
# علائم اچ پی وی در مردان
ویروس hpv در مردان می تواند بر روی آلت تناسلی، دروم مجرای ادراری، کشاله ران، دهان و مقعد باعث ایجاد زگیل های تناسلی شود که در صورت عدم درمان، منتشر شده و علاوه بر فرد، شریک جنسی او را نیز مبتلا می کنند. در زیر عکس زگیل تناسلی مردان در اطراف الت و همین طور مقعد نشان داده شده است؛ همانطور که می بینید در چنین حالتی، استفاده از کاندوم نیز نمی تواند مانع انتقال زگیل تناسلی شود.
سریعترین روش درمان زگیل تناسلی با کمترین میزان عود کدام است
پیشگیری و تشخیص زودهنگام:
خوشبختانه، راه‌های موثری برای پیشگیری از عفونت HPV و تشخیص زودهنگام سرطان‌های مرتبط با HPV وجود دارد:
- واکسیناسیون: واکسن HPV، مانند گارداسیل 9، می‌تواند از ابتلا به HPV 16 و سایر انواع پرخطر و کم‌خطر HPV جلوگیری کند. تزریق واکسن HPV به دختران و پسران در سنین نوجوانی (قبل از شروع فعالیت جنسی) توصیه می‌شود.
- غربالگری: غربالگری منظم سرطان دهانه رحم با استفاده از تست پاپ‌اسمیر و تست HPV می‌تواند به تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی در دهانه رحم و پیشگیری از سرطان کمک کند. همچنین، تست‌های سیتولوژی مقعدی (پاپ‌اسمیر مقعدی) برای جمعیت‌های پرخطر توصیه می‌شود.
- رابطه جنسی ایمن: استفاده از کاندوم می‌تواند خطر انتقال HPV را در طول فعالیت جنسی کاهش دهد، اما از آنجایی که HPV از طریق تماس پوستی منتقل می‌شود، کاندوم نمی‌تواند به طور کامل از ابتلا به ویروس جلوگیری کند.
واکسن اچ پی وی - گارداسیل
در صورتی که سن زیر ۲۶ سال دارید و هنوز تماس جنسی نداشته اید هر چه سریعتر نسبت به تزریق واکسن اقدام نمائید. تزریق واکسن یکی از موثرترین گام ها در پیشگیری از عفونت به ویروس می باشد. برای آشنایی بیشتر با واکسن hpv روی دکمه زیر کلیک کنید
