در حالی که مایع منی معمولا به رنگ سفید مایل به خاکستری است، گاهی اوقات به رنگ های دیگر نیز (اغلب زرد) دیده می شود. گاهی اوقات، تغییر رنگ مایع منی تنها یک بار اتفاق افتاده و گاهی نیز افراد تغییر مداوم تری را در رنگ منی خود مشاهده می کنند. با اینکه بروز چنین وضعیتی همواره نیاز به نگرانی ندارد اما مواردی هستند که تغییر رنگ مایع منی می تواند بیانگر وجود یک مشکل زمینه ای باشد.
علت زرد شدن مایع منی مردان
مایع منی یک مایع ژله مانند است که پس از انزال یا به ارگاسم رسیدن از آلت مردان خارج می شود. مایع منی حاوی اسپرم بوده و می تواند تخمک یک زن را بارور کند.
چندین غده و اندام تولید مثل در مردان مسئولیت تولید منی و انتقال آن برای انزال را بر عهده دارند.
اختلال در عملکرد یک یا بیش از یک مورد از این نواحی می تواند به تغییر رنگ مایع منی منجر شود.
درمان رنگ غیر طبیعی مایع منی به علت زمینه ای آن بستگی دارد.
دلایل تغییر رنگ مایع منی در مردان
مایع منی ترکیبی از ترشحات غدد تناسلی مردانه همچون اسپرم است. تغییر و اختلال در عملکرد این نواحی سبب تغییر رنگ مایع منی می شود. موارد زیر در تولید این مایع نقش دارند:
- وزیکول سمینال: این غدد بخش قابل توجهی از حجم مایع منی را تولید می کنند. غده های وزیکول سمینال مایعی را تولید می کنند که سرشار از قندی به نام فروکتوز بوده و اسپرم ها از آن تغذیه می کنند
- غده پروستات: این غده تولید آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) را بر عهده دارد. این ماده سبب بروز یک واکنش در مایع منی ژل مانند شده و امکان شنا کردن و رسیدن آسان به تخمک را برای اسپرم ها فراهم می کند.
- غدد پیازی میزراهی: این غده ها مسئول تولید ترشحاتی هستند که جا به جایی اسپرم ها در مجاری تناسلی را آسان می کند.
هر کدام از غده ها و بخش های اندام تناسلی مردانه نقشی را در زمینه انزال منی ایفا می کند.
اگر رنگ اسپرم زرد باشد نشانه چیست؟
در حالی که مایع منی معمولا به رنگ سفید مایل به خاکستری است، در برخی مردان این ماده به رنگ زرد دیده می شود. با این حال، در صورتی که زردی مایع منی بیانگر تغییر قابل توجهی در رنگ منی باشد این موضوع نگران کننده است.
برخی عوامل احتمالی مرتبط با زردی مایع منی شامل موارد زیر هستند:
وجود ادرار در مایع منی: مایع منی و ادرار هر دو از یک مجرای مشترک به نام میزراه عبور می کنند. امکان دارد که زردی اندک مایع منی به دلیل ترکیب ادرار با این مایع باشد.
یرقان: هنگامی که کبد در تجزیه بیلی روبین با مشکل مواجه می شود، فرد به یرقان یا زردی مبتلا می شود. بیلی روبین ماده ای است که در اثر تخریب گلبول های قرمز خون به وجود می آید. با اینکه یرقان در اغلب مواقع سبب زردی چشم ها می شود، اما می تواند رنگ پوست و مایع منی را نیز به زرد تغییر دهد.
افزایش بیش از حد گلبول های سفید خون: وجود التهاب در بدن می تواند به تولید بیش از حد گلبول های سفید منجر شود. این گلبول های اضافی می توانند از طریق مایع منی خارج شده و اختلالی به نام پیو اسپرمی یا لکوسیتو اسپرمی را به وجود آورند. مقادیر زیاد گلبول های سفید می تواند به زرد شدن مایع منی منجر شود. این افزایش می تواند در اثر ابتلا به عفونت نیز باشد.
عفونت های منتقل شونده جنسی: این عفونت ها شامل مواردی همچون کلامیدیا، هرپس و سوزاک شده و می توانند سبب زرد شدن مایع منی شوند. در این موارد، مایع منی بوی ناخوشایندی خواهد داشت.
تغییر در رژیم غذایی: مصرف مواد غذایی حاوی رنگ می تواند سبب زرد شدن مایع منی شود. در صورت مصرف مواد غذایی دارای رایحه قوی، امکان تغییر بوی مایع منی نیز وجود دارد. از جمله این موارد می توان به سیر، پیاز، مارچوبه و کلم بروکلی اشاره کرد.
انزال غیر متداول: در صورتی که فرد مدتی انزال نداشته باشد امکان ترکیب شدن مایع منی با ادرار و تغییر رنگ آن به زرد وجود دارد.
درباره تغییر رنگ ناحیه تناسلی مردان چه میدانید؟
دلیل تغییر رنگ مایع منی به قرمز ، زرد ، قهوه ای و ...
برخی از دیگر رنگ های احتمالی مایع منی در زیر بیان شده اند:
قهوه ای یا قرمز: گاهی اوقات ممکن است نشت خون یا پارگی عروق خونی در نزدیکی غدد وزیکول سمینال بروز دهد. خونریزی می تواند رنگ خون را به قهوه ای یا قرمز تغییر دهد. در صورت تداوم قرمز بودن مایع منی پس از 1 تا 2 روز، باید به پزشک مراجعه شود.
سبز: مایع منی مایل به سبز می تواند بیانگر عفونت احتمالی پروستات یا بافت های اطراف باشد. افراد مبتلا به مایع منی سبز باید به پزشک مراجعه کنند.
در صورت مشاهده موارد غیر طبیعی یا تداوم تغییر رنگ در یک بازه زمانی طولانی باید با پزشک مشورت کرد. پزشک می تواند عامل احتمالی آن را تشخیص داده و خیال فرد را آسوده کند.
عوامل موثر بر سلامتی اسپرم
عوامل بسیاری فرایند تشکیل اسپرم را تحت تاثیر قرار می دهند. برخی از این عوامل می توانند تعداد اسپرم ها را کاهش داده یا در عملکرد آن ها اختلال ایجاد کنند. از جمله این عوامل می توان موارد زیر را نام برد:
- عوامل سبک زندگی و سلامتی
- قرار گیری در معرض مواد شیمیایی صنعتی
- دمای بیش از حد بیضه ها
- استرس
- مصرف تنباکو
- وزن
- تشعشعات یا اشعه ایکس
- سو مصرف دارو یا الکل
- شغل یا حرفه
دلایل پزشکی بر سلامت رنگ مایع منی
درمان زرد بودن رنگ مایع منی در مردان چیست؟
درمان به علت زمینه ای این بیماری بستگی دارد. در صورتی که ابتلا به عفونت عامل زردی منی باشد، پزشک می تواند دارو های آنتی بیوتیک و ضد ویروس را برای بیمار تجویز کند. در صورت تداوم زردی مایع منی و وجود احتمال ابتلا به عفونت باید تا هنگام معاینه شدن توسط پزشک از داشتن تماس جنسی با دیگران خودداری کرد. در غیر اینصورت، امکان ابتلای افراد دیگر به این عفونت ها وجود دارد.
همچنین، بهتر است مقدار رنگ های مصنوعی را در رژیم غذایی خود کاهش داد. مصرف بیشتر آب نیز می تواند مفید باشد.
- عفونت بیضه
- سرطان بیضه
- تورم ورید های تخلیه کننده خون بیضه ها
- عدم تعادل هورمونی
- مشکلات فیزیکی در لوله های حمل کننده اسپرم در سیستم تناسلی
- اختلالات ژنتیکی یا کروموزومی
- مصرف برخی دارو ها
- جراحی در نواحی لگن، شکم یا اندام های تناسلی
در صورتی که یک زوج در حال تلاش برای بارداری بوده و مرد یک یا بیش از یک مورد از عوامل خطر بالا را دارد باید انجام آزمایش شمارش تعداد اسپرم ها را مد نظر قرار داد.
همچنین، در صورت عدم بارداری پس از 6 ماه تلاش، پزشک این آزمایش را تجویز خواهد کرد. در صورت داشتن هر کدام از عوامل خطر بالا، باید 2 تا 3 ماه قبل از تلاش برای بارداری آن ها را رفع کرد. این زمان، مدت لازم برای بلوغ کامل اسپرم هاست.
دکتر عباس انتظاری متخصص طب پیشگیری