زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی
یکی از شایعترین علل زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی بیماری زگیل تناسلی مقعدی است .
علاوه بر زگیل ، گوشت اضافه مقعدی در مواردی نظیر هموروئید یا بواسیر ، فیشر، آبسه ، فیستول و دیسپلازی و همچنین برخی سرطان های ناحیه نیز دیده می شود
در برخی موارد ضایعات به شکل زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی و در برخی موارد دیگر به شکل گوشت اضافه مقعدی یا حتی بیرون زدگی عروق خونی است.
در اینجا سعی داریم در خصوص زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی به صورت مختصر مطالبی را ارائه کنیم
گوشت اضافه مقعدی
زگیل تناسلی که با نام کوندیلوما آکومیناتا نیز شناخته می شود، یک بیماری است که نواحی اطراف یا درون مقعد و پوست نواحی تناسلی را تحت تاثیر قرار می دهد. این زوائد در ابتدا به صورت زائده های کوچک و به اندازه سر سوزن هستند که می توانند رشد کرده و کل ناحیه مقعد را بپوشانند. گاهی به شکل گوشت اضافه در مقعد دیده می شود
دلیل گوشت اضافه مقعدی و زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی
زگیل های تناسلی اغلب به رنگ پوست یا قهوه ای هستند. این زگیل ها معمولا سبب ایجاد درد و ناراحتی نشده و امکان دارد بیماران از ابتلای خود به این بیماری اطلاع نداشته باشند. برخی بیماران علائمی همچون خارش، خونریزی، ترشحات مخاطی و یا احساس وجود یک توده در ناحیه مقعد را تجربه می کنند.
شایعترین علت بروز زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی بیماری زگیل تناسلی مقعدی است
دلیل گوشت اضافه مقعدی و زگیل مقدی ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که از طریق تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. ویروس پاپیلومای انسانی رایج ترین بیماری منتقل شونده جنسی به شمار می آید.
لذا در مورد گوشت اضافی در مقعد باید حتما بررسی های دقیق انجام شد
گوشت اضافه در مقعد و زگیل های مقعدی چگونه شناسایی می شوند؟
احتمال دارد، بیماران پس از آگاهی از بیماری خود و دیدن خال گوشتی مقعد ناراحت شوند.
باید در نظر داشت که گوشت اضافه در ناحیه مقعدی الزاما از طریق رابطه جنسی مقعدی ایجاد نمی شوند.
لذا علت گوشت اضافه مقعدی الزاما رابطه جنسی پرخطر نیست
هر گونه تماس با ناحیه مقعد (همچون تماس دست یا ترشحات شریک جنسی) می تواند به ابتلا به عفونت HPV منجر شود. امکان دارد، آلودگی به ویروس سال ها پیش اتفاق افتاده و در اثر رابطه با شرکای جنسی قبلی بروز دهد اما فرد به تازگی به زگیل های مقعدی دچار گردد.
زگیل مقعدی و خطرات آن چیست؟
با اینکه صحبت درباره گوشت اضافه کنار مقعد برای بیماران دشوار و حساس است اما پزشک حضور یا عدم حضور برخی عوامل خطر را از بیمار سوال می کند.
از جمله این عوامل خطر می توان به سابقه رابطه جنسی مقعدی، ابتلا به ویروس ایدز یا ضعف سیستم ایمنی اشاره کرد. ضعف سیستم ایمنی می تواند ناشی از مصرف دارو به دلیل پیوند عضو، بیماری التهابی روده، آرتریت روماتوئید و موارد دیگر باشد.
معاینه فیزیکی برای گوشت اضافه اطراف مقعد باید ابتدا بر معاینه مقعد و راست روده تمرکز داشته و سپس ناحیه پرینه از جمله آلت تناسلی مردانه و زنانه را در بر گیرد.
معاینه دیجیتال مقعد باید جهت رد احتمال وجود هر گونه تومور یا توده انجام شود. هر نوع گوشت اضافه ناحیه مقعدی یا گوشت اضافه دور مقعد باید بررسی گردد
آنوسکوپی معمولا با هدف مشاهده درون کانال مقعدی و بررسی زگیل های بیشتر انجام می شود. در این فرایند، ابزاری کوچک و هم اندازه با یک انگشت جهت به تصویر کشیدن داخل روده به مقعد وارد می شود.
اسپکولوم واژینال نیز برای معاینه داخل واژن زنان به کار می رود.
دیسپلازی مقعدی چیست؟
برخی از زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی و زگیل ها دارای تغییرات غیر طبیعی هستند. پزشک متخصص پاتولوژی پس از برداشته شدن زائده گوشتی در مقعد، نمونه ای را در زیر میکروسکوپ قرار داده و از نظر وجود این تغییرات بررسی می کند. این تغییرات دیس پلازی مقعدی نام داشته و بر اساس شدت بیماری یا تغییرات سطح بندی می شوند. این تغییرات تحت عناوین نئوپلازی داخلی کم یا زیاد (LGAIN و HGAIN) به پزشک گزارش می شوند.
سلول هایی که در حال بدخیم شدن بوده اما هنوز به عمق پوست نفوذ نکرده اند با عنوان HGAIN شناخته می شوند. در حالی که این بیماری یک زمینه برای بروز سرطان مقعد است اما خود سرطان نبوده و به روشی متفاوت از سرطان مقعد درمان می شود.
دیسپلازی مقعد همچون دیسپلازی دهانه رحم از عفونت HPV منشا می گیرد. وضعیت بیماران مبتلا به دیس پلازی مقعدی باید با دقت توسط پزشک پایش شده و هر گونه ضایعه جدید به سرعت معاینه شود.
از آنجایی که نئوپلازی داخلی زیاد خطر ابتلا به دیس پلازی دهانه رحم را افزایش می دهد، انجام معاینه زنانه به زنان مبتلا توصیه می شود.
چه کسی در معرض خطر بالای ابتلا به دیسپلازی مقعد قرار دارد؟
عوامل خطر ابتلا به دیس پلازی مقعد شامل موارد زیر می شوند:
- ابتلا به عفونت های HPV (رایج ترین)
- مصرف سیگار
- ضعف سیستم ایمنی ناشی از مصرف برخی دارو ها
- ابتلا به ویروس ایدز
- داشتن سابقه رابطه جنسی مقعدی
دیس پلازی مقعدی چگونه درمان می شود؟
امکان دارد، پایش و انجام معاینه متداول به عنوان درمان دیس پلازی مقعد در نظر گرفته شود. متخصصان در زمینه تعیین بهترین درمان دیس پلازی مقعدی اتفاق نظر ندارند.
از آنجایی که خطر بالای بازگشت زگیل ها پس از درمان وجود دارد، پزشکان بسته به عوامل خطر بیمار و در دسترس بودن فرایند های غربالگری در محل زندگی او پایش دقیق علائم و انجام معاینه فیزیکی را در هر 3 تا 6 ماه توصیه می کند. با این حال، به دلیل وجود خطر بالای ابتلا به دیس پلازی دهانه رحم، ارجاع بیمار به پزشک متخصص زنان توصیه می شود.
از بین بردن زائده گوشتی مقعدی و زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی
آیا زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی طی یک جلسه درمانی قابل درمان است؟
در صورت شدید بودن بیماریو زیاد بودن زائده های گوشتی کوچک در اطراف مجرای مقعدی، پزشک ترجیح می دهد که فرایند را در چند مرحله انجام دهد. علاوه بر این، بازگشت زگیل ها در 50 درصد بیماران اتفاق می افتد. ویروس عامل بروز زگیل ها می تواند به مدت چندین ماه مخفیانه در پوست باقی مانده و تا زمان بروز زگیل های جدید هیچ گونه علامتی ایجاد نکند.
زگیل های جدید را می توان در مطب پزشک درمان کرد. گاهی اوقات، زگیل های جدید به قدری سریع رشد می کنند که درمان در مطب ممکن نبوده یا نسبتا دردناک است. در این موارد، فرایند جراحی به دو یا سه جلسه درمانی تقسیم می شود.
در مواردی که ضایعات خفیف باشد با نظر پزشک می توان در یک جلسه با استفاده از تکنولوژی لیزر ضایعات را درمان نمود
آیا این زگیل ها باید برداشته شوند؟
بلی. از بین بردن گوشت اضافه مقعدی ضروری است. در صورت عدم درمان معمولا بزرگ تر شده و تکثیر می یابند. عدم درمان زگیل ها خطر ابتلا به سرطان مقعد را افزایش می دهد. خوشبختانه، خطر بروز سرطان مقعد در این بیماران بسیار نادر است.
دکتر عباس انتظاری متخصص طب پیشگیری در تهران